"One cannot go on creating massive disturbances in childbirth and breastfeeding without altering the sexual life and the capacity to love of society as a whole". Michel Odent

February 22, 2011

Spirituality and Babies: a discussion with a Shaman from Peru

Δημοσιεύω μήνυμα της Έλντας σχετικά με την ομιλία που οργανώνουμε για εγκύους και γονείς. Περισσότερες πληροφορίες: elisavet.nazli@gmail.com 

"Dear friends, Friendlybirths is organizing another fabulous intellectual insigth into the spirituality of babies. For those that missed the last successful talk we had with Didi, we learned that children are teaching us as much as we are teaching them. This time we are pleased to offer you the opportunity to hear and discuss with Pedro Leon Cruzado, a Shaman from Peru, on Monday 28 of February. His topic of conversation will be how to encourage the child to reveal his/her spiritual nature.

The meeting will be held at Aisxinis 14, Artemis, at 12 o'clock midday and as usual the cost will be 15 euros. Refreshments will be provided and all ages are accepted.

We hope that you will come and enjoy".

Newborn Birth Injuries: the untold story


Σε όλη τη διάρκεια του τοκετού μου ήμουν συνεχώς σε κίνηση και δούλευα  παντού στο σπίτι (τις περισσότερες φορές με τη βοήθεια του Μύρωνα) παραλλαγές από τις στάσεις αυτές - όρθια με λυγισμένα γόνατα, squatting ή κάτω στα τέσσερα. Έτσι άνοιγα τη λεκάνη μου και βοηθούσα την Ευτυχία να κατέβει ενώ παράλληλα ελάττωνα την ένταση των συσπάσεων. Ούτε που θέλω να φανταστώ τον πόνο που θα ένοιωθα αν ήμουν υποχρεωμένη να είμαι ξαπλωμένη σε ένα κρεβάτι επί ώρες. Ή την αγωνία να έχω κάποιον από πάνω μου και να τραβάει το κεφάλι του μωρού... Τελικά η Ευτυχία γεννήθηκε μέσα στο νερό, σε μια πισινούλα που είχαμε βάλει στο σαλόνι, χωρίς καμία απολύτως παρέμβαση από την Έλντα. Ήμουν στα τέσσερα φυσικά και γλίστρησε πάνω στα χέρια του Μύρωνα που μου την έδωσε κατ'ευθείαν στην αγκαλιά μου..!

February 18, 2011

Από τα πρώτα μαθήματα - "ταπεινότητα"

Κατ'αρχήν να πω ότι σκέφτομαι μέρες να γράψω την ιστορία της γέννησης της Ευτυχίας αλλά δεν μου βγαίνει - μάλλον χρειάζομαι κι άλλο χρόνο οπότε θα μου τον δώσω... Αντ' αυτής όμως, ήθελα να μοιραστώ ένα από τα πρώτα μαθήματα που μου έδωσε αυτή η μικρή δασκάλα - την ταπεινότητα. Χρειάστηκαν τρία γερά χαστούκια για να μάθω αν κι ακόμα δεν τολμώ να πω ότι το κατέχω. Να λοιπόν τι σκεφτόμουν και τι "έπαθα" για να μάθω να μη λέω μεγάλα λόγια και να είμαι πιο επιεικής με τον εαυτό μου και με τους άλλους:
  • "Ο φυσικός τοκετός είναι η μόνη επιλογή" (εκτός εννοείται αν υπάρχει σοβαρό θέμα υγείας για τη μαμά ή το παιδί). Αν και προφανώς εξακολουθώ να το πιστεύω αυτό, ύστερα από τον δικό μου τοκετό δεν είμαι πια τόσο κάθετη με όσους δεν τους βγαίνει. Οι πρώτες συσπάσεις ξεκίνησαν Τρίτη και η Ευτυχία γεννήθηκε Παρασκευή. Μπορεί η περίπτωσή μου να μην είναι από τις σπάνιες για πρώτο τοκετό, δεν είναι όμως και τελείως συνηθισμένη. Υπήρχαν διάφοροι λόγοι τους οποίους ίσως αναφέρω όταν γράψω την ιστορία μας. Αυτό που έχει σημασία για τώρα είναι ότι όπως είναι φυσικό, στη διάρκεια αυτών των τριών ημερών, πέρασα από διάφορες διεργασίες, - σωματικές και ψυχολογικές - και συνειδητοποίησα πόσο ρευστά ήταν όλα και πόσο εύκολα θα μπορούσα να είχα καταλήξει στο νοσοκομείο (ίσως και για καισαρική). Το ότι δεν συνέβη, το αποδίδω κατά μέγιστο ποσοστό στο ότι είχα μια εξαιρετική ομάδα υποστήριξης (Έλντα - Γαία - Μύρωνας) και μια ανώτερη ίσως παρακίνηση που με ώθησε να βιώσω αυτή τη συγκλονιστική εμπειρία μέχρι το τέλος (ή την αρχή;!!) και να ανακαλύψω απίστευτες δύναμεις μέσα μου. Η γραμμή όμως ήταν πολύ πολύ λεπτή και πλέον κάθε φορά που μιλάω για φυσικό τοκετό δεν χρωματίζω τη φωνή μου με την αλαζονεία της "μόνης επιλογής".
     
  • "Όλες οι γυναίκες έχουν γάλα αρκεί να επιμείνουν". Ισχύει μεν αλλά ποτέ δεν ξέρεις... Και ποια είμαι εγώ για να κρίνω; Κι όμως έκρινα (στη σκέψη αλλά το ίδιο κάνει) μια φίλη που έδινε συμπλήρωμα γιατί θεωρούσε, ή όντως έτσι ήταν, ότι δεν έφτανε το δικό της γάλα. Την επόμενη μέρα (από την κριτική) και για μιάμιση μέρα είχα ελάχιστο γάλα. Κατατρόμαξα. Ευτυχώς ήταν φάση - μου είπαν ότι συμβαίνει καμιά φορά σε περιόδους ανάπτυξης του μωρού και ότι πάντα υπάρχει έστω και λίγο μέχρι να αυξηθεί ξανά η ροή. Ποτέ όμως δεν ξέρεις...

  • "Τα μωρά που θηλάζουν δεν αρρωσταίνουν". Αυτό ίσως ήταν και το πιο γερό χαστούκι. Παρότι η Ευτυχία θηλάζει αποκλειστικά από την πρώτη μέρα, στους 3,5 μήνες αποφάσισε να μας κάνει το πρώτο μας μεγάλο καψόνι. Την τρέχαμε ξημερώματα στο Παίδων Πεντέλης σε ημιληθαργική κατάσταση και με κρίση δύσπνοιας. Βρογχιολίτιδα. Μείναμε 4 μέρες μέσα και κάναμε εισπνοές για πολύ καιρό μέχρι να καθαρίσει τελείως. Αν δεν θήλαζε βέβαια ίσως να την περνούσε πιο βαριά. Το σίγουρο πάντως είναι ότι δεν είμαστε απρόσβλητες από ιούς κ.λπ...

February 16, 2011

Mila's daydreams - Απλά ονειρεμένο!


Η Adele Enersen βρήκε ένα καταπλητκτικό χόμπυ κατά την άδεια μητρότητάς της. Δημιουργούσε έναν φανταστικό κόσμο από ότι μπορούσε να βρει γύρω της όταν η μικρή Mila κοιμόταν. Σύντομα και σε βιβλίο με τίτλο "When My Baby Dreams".  Περισσότερα στο blog Mila's Daydreams. Συγχαρητήρια Mila's mom!



February 15, 2011

Ένα μικρό απόσπασμα με μεγάλες αληθειες...

Ένα από τα βιβλία που διαβάζω αυτή την περίοδο είναι  το Primal Health: Understanding the Critical Period Between Conception and the First Birthday του γνωστού γυναικολόγου Michel Odent, ένθερμου υποστηρικτή του φυσικού τοκετού. Παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα που συνοψίζει πολλές αλήθειες: 

"It could be said that the obsession to control characterizes the discipline of obstetrics. It has been like this ever since the medical man entered the birthing room in the seventeenth century and created the basis of modern obstetrics. It was medical man who introduced the position of lying on the back; and it was medical man who founded midwifery schools. Midwives were no longer mothers helping other mothers, thanks to their personal experience and specifically feminine sensitivity. Instead, they became professionals who were taught how to control the birth process. Doctors were in competition with each other to control the training of midwives... This tendency to consider control as the priority became more pronounced as time went on. Now, in the era of electronics and ultrasound, the medicalization of childbirth is complete...

All over the world people are worried about the rise in the number of Caesarians and other obstetrical interventions. In the USA the Caesarian rate has multiplied almost four times in the last fifteen years. More and more babies are born impregnated with drugs which have been given to the mother during childbirth. The number of babies who are separated from their mother at birth and transferred to pediatric units has reached unbelievable proportions. Such practices should become a major concern for public health bodies. 

In the search for answers it is easy to find explanations for the rise in the rate of Caesarians. Foetal distress is now more easily and more frequently diagnosed than in the past; breech presentations more often lead to a Caesarian; a Caesarian is preferred to difficult forceps delivery; when a woman has had a previous Caesarian, a subsequent delivery by the vaginal route is rarely attempted. For the doctor, there are legal advantages in doing a Caesarian; there are also financial advantages in some countries; recently there is the additional justification of genital herpes. Each of these explanations has some merit, but perhaps they hide what is essential. 

What is essential to realize is that difficulties in childbirth come under the heading of diseases of civilization. In countries where they are reaching the third generation of medicalized birth, women are less and less able to give birth by themselves using their own hormones. Some of them lost this ability at the time of their own birth. By observing thousands of women and listening to what they had to say, I am convinced that there is a correlation between the way a baby girl is born and the way she will give birth to her own children. But, of course, things are not so simple, and we must not comfuse correlation with similarity. One can never be certain whether a delivery will be easy or difficult. Nevertheless, when a woman knows that her mother brought her into the world herself, without drugs and without medical intervention, she has the best prognosis. These factors are more important than age, the state of her pelvis and so on.


February 10, 2011

50% Parenting - 50% "Childing"

Την προηγούμενη εβδομάδα πήγα σε μια ομιλία που οργάνωσε η Έλντα στο σπίτι της με την Didi, μία μοναχή γιόγκα. Γενικό θέμα της συζήτησης: "spirituality and babies". Είπαμε πολλά και πολύ ενδιαφέροντα που δεν έχει νόημα να αναφέρω έτσι ξερά σε ένα post. Ένα από τα πράγματα όμως που μου έκαναν εντύπωση και πιστεύω αξίζει να το υπενθυμίζουμε στους εαυτούς μας, είναι ότι ως γονείς δεν φέρουμε την απόλυτη ευθύνη για το τι είναι/γίνονται τα παιδιά μας. Είπε χαρακτηριστικά ότι κατά 50% τα μεγαλώνουμε εμείς (parenting) και 50% μας μεγαλώνουν αυτά (το είπε χαριτολογώντας ως "childing"). Έχουμε μάθει να πιστεύουμε (όλα τα βιβλία μας λένε...) ότι οι πράξεις μας είναι καθοριστικές - και σε ορισμένες περιπτώσεις ενδεχομένως είναι - που παραβλέπουμε το πόσο καθοριστικά είναι τα παιδιά στη δική μας διαμόρφωση ως γονείς, ως άτομα. 

Η συνειδητοποίηση με ξάφνιασε λίγο, ίσως γιατί είδα μια κάποια αλαζονεία στην αγωνία μου να τα προσφέρω όλα, να είμαι "καλή" μητέρα (100% parenting) για την Ευτυχία.  Ένοιωσα όμως και μεγάλη ανακούφιση στην ιδέα ότι είμαστε εδώ για να προσφέρουμε ισότιμα η μία στην άλλη. Άλλωστε είναι κάτι που έχω ήδη βιώσει από τη γέννησή της  - εγώ έβαλα (μόλις!) τα 5 εκ. διαστολής, και η Ευτυχία έσπρωξε ανοίγοντας τα υπόλοιπα 5 ώστε να βγει! Δεν θα τα είχαμε καταφέρει αλλιώς...

February 6, 2011

"Για να κοιμάστε τα βράδια" ...

Τον τελευταίο χρόνο βλέπω ελάχιστη τηλεόραση. Χτες το βράδυ ήταν μία από τις εξαιρέσεις. Πέτυχα λοιπόν μία διαφήμιση για βρεφικό γάλα σε σκόνη που κατάφερε να με ενοχλήσει από τα πρώτα δευτερόλεπτα. Προσπερνώ γρήγορα γρήγορα το θέμα του θηλασμού (τάιζαν ένα μωράκι 4-5 μηνών με το μπιμπερό). Καταλαβαίνω ότι το να θηλάζεις αποκλειστικά δεν είναι πάντα εφικτό για διάφορους λόγους και, για κάποιες γυναίκες, ίσως δεν είναι και επιθυμητό (αυτό δεν το πολυκαταλαβαίνω να πω την αλήθεια αλλά είναι δικό μου κώλυμα ...). 

Αυτό που με ενόχλησε πιο πολύ ήταν το μήνυμα "Για να κοιμάστε τα βράδια..." ή κάτι τέτοιο. Από τον πρώτο κιόλας καιρό που γεννήθηκε η Ευτυχία, 9 στους 10 μας ρωτούσαν αν κοιμόμαστε καλά. Φαίνεται ότι οι περισσότεροι (μελλοντικοί) γονείς έχουν την αγωνία πώς και πόσο γρήγορα θα ξαναμπούν στους "κανονικούς" τους ρυθμούς. Όμως δεν υπάρχει τίποτα το "κανονικό" με ένα νεογέννητο και ίσως για πολλούς μήνες μετά. Ναι σίγουρα θα υπάρχει κούραση, ειδικά αν θηλάζεις, και είναι γεγονός ότι για αρκετό καιρό το πιο πιθανό είναι να μην κοιμάσαι ολόκληρο το βράδυ (προσωπικά έχω να κοιμηθώ ένα 8ωρο συνεχόμενο από πολύ πριν τη μέση της εγκυμοσύνης μου - με καλούσε συνέχεια η τουαλέτα! - ίσως με προετοίμαζε η μικρή για αυτό που θα επακολουθούσε). Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να μπουκώνεις το μωρό ή - όπως έχω ακούσει ότι κάνουν ορισμένοι - να του δίνεις κάποιου είδους ηρεμιστικό για να το ναρκώσεις. Το μωρό ξυπνάει για κάποιο λόγο που μπορεί να μην είναι πάντα  η πείνα.  Η δική μου επιλογή ήταν να είμαι απλά διαθέσιμη να το καθησυχάσω με όποιο τρόπο μπορώ ό,τι ώρα κι αν με ζητήσει. 

Αυτός ο πρώτος καιρός μου δείχνει συνέχεια με διάφορους τρόπους πως πρέπει να ξεχάσω την επιθυμία μου να ελέγχω τα πάντα, να είμαι (και να βάζω τους άλλους!) σε "πρόγραμμα" και να παραδοθώ στους ρυθμούς αυτού του πλάσματος, να τη γνωρίσω και να με γνωρίσει, να βρούμε τα κόλπα μας και να φτιάξουμε σιγά σιγά μαζί τη νέα μας καθημερινότητα που, ναι, θα αλλάζει μέρα με τη μέρα. Η Ευτυχία είναι για μένα ίσως η καλύτερη υπενθύμιση για το πόσο ρευστή είναι η ζωή, πόσο γρήγορα αλλάζουν όλα, πόση σημασία έχει το εδώ και το τώρα, πόσο τίποτα δεν θα είναι ποτέ ξανά "κανονικό" όπως πριν. Και την ευχαριστώ πολύ για αυτό... 


February 1, 2011

Τρεις μήνες (;;!!) για να προετοιμαστώ και να αποφασίσω...

Όταν συνάντησα πρώτη φορά την Έλντα, τη μαία μου, (από το τηλέφωνο ακόμα) της έλεγα κάθε δύο φράσεις ότι "δεν ξέρω αν θα (δε νομίζω ότι μπορώ να) το κάνω αλλά με ενδιαφέρει να ακούσω, να μάθω, να καταλάβω...". Ήμουν πραγματικά σοκαρισμένη με το πόσα δεν γνώριζα και δεν είχα καν μπει στον κόπο να μάθω αναγνωρίζοντας έτσι και το δικό μου μερίδιο ευθύνης. Αναρωτιόμουν όμως επίσης, τι είδους κοινωνία είναι αυτή στην οποία μία γυναίκα φτάνει 34 χρονών (έγκυος, στην περίπτωσή μου) και η μόνη της  επαφή με το θέμα τοκετός-γέννα είναι ό,τι (τρομαχτικό συνήθως) έχει δει στην τηλεόραση (είναι τελείως σουρεάλ αν το σκεφτείς!). Η μόνη της ανησυχία δε, είναι να βρει έναν καλό γιατρό να την "ξε-γεννήσει" (τι λέξη κι αυτή...) με απόλυτο έλεγχο και ασφάλεια (με κάθε κόστος;; τα ποσοστά καισαρικής στην Ελλάδα έτσι φαίνεται να δείχνουν...). 

Από την άλλη φυσικά, δεν ήταν εύκολο να σβήσω μέσα σε μια μέρα τις (μη-)πληροφορίες τόσων χρόνων και φυσικά τους αμέτρητους φόβους μου. Ευτυχώς η Έλντα ήταν πολύ καθησυχαστική. Μου είπε "έχεις χρόνο, δεν χρειάζεται να αποφασίσεις τίποτα τώρα". Αν και το "έχεις χρόνο" δεν με έπεισε ακριβώς, ακολούθησα τη συμβουλή της και αφέθηκα να δω που θα με βγάλει. Ουσιαστικά δεν πήρα ποτέ ξεκάθαρα την απόφαση "θα γεννήσω στο σπίτι". Αυτό θα ήταν πολύ δύσκολο και δεσμευτικό και δεν ήθελα να πιέσω τον εαυτό μου για τίποτα. Δημιούργησα όμως την πρόθεση. Η στρατηγική μου ήταν πολύ απλή: 

  • Είχα μία τακτική επαφή με τη μαία μου: Έβλεπα την Έλντα σχεδόν μία φορά την εβδομάδα και την έπαιρνα τηλέφωνο για κάθε απορία μου όσο χαζή και αν μου φαινόταν. Κάναμε μαζί με άλλες γυναίκες γιόγκα για εγκύους αλλά και συναντήσεις καθαρά ενημερωτικές, μόνες ή και με τους συντρόφους μας.
    Η επαφή αυτή ήταν πολύ σημαντική για μένα όχι μόνο γιατί βοηθούσε πρακτικά την προετοιμασία μου (μάθαινα π.χ. διάφορες αναπνοές και στάσεις τοκετού, τι είναι καλύτερο για το μωρό και τη μαμά κατά τον τοκετό, τη γέννα και τον πρώτο καιρό μετά τη γέννηση κ.λπ.) αλλά κυρίως γιατί μου έδινε την ευκαιρία να γνωρίσω  την Έλντα και να συνδεθώ μαζί της. Ήθελα να είμαι σίγουρη ότι, ίσως στην πιο προσωπική και έντονη εμπειρία της ζωής μου, θα έχω δίπλα μου έναν άνθρωπο με τον οποίο αισθάνομαι άνετα, μια γυναίκα που εμπιστεύομαι απόλυτα - ο τρόπος που θα με υποστήριζε και θα έπαιρνε αποφάσεις άλλωστε, θα ήταν καθοριστικός. Η όλη φιλοσοφία και η χημεία μας έπρεπε λοιπόν να ταιριάζουν.
    Δύο-τρεις εβδομάδες πριν τη γέννηση της Ευτυχίας γνώρισα και τη Γαία, τη βοηθό μητρότητας (doula) που θα βοηθούσε την Έλντα στον τοκετό μου (γιατί - ξέχασα να πω - ... ήταν και αυτή έγκυος στον 7ο μήνα!!) εφόσον φυσικά την ενέκρινα... Από την πρώτη στιγμή ο Μύρωνας  κι εγώ νοιώσαμε και μαζί της μεγάλη άνεση και εμπιστοσύνη. Έτσι δημιουργήθηκε η "μαγική ομάδα" - Έλντα, Γαία, Μύρωνας - που υποστήριξε  την Ευτυχία και εμένα ώστε να συναντηθούμε για πρώτη φορά με τον πιο όμορφο τρόπο.
    (Στην πορεία η Έλντα και η Γαία έγιναν πολύ ξεχωριστές για μένα - θα  τις έχω πάντα στην καρδιά μου για αυτό που ζήσαμε μαζί και όσα με βοήθησαν να βγάλω από μέσα μου - πέρα από την Ευτυχία! - αλλά αυτά θα τα πούμε μια άλλη φορά...)
  • Ενημερώθηκα: Διάβασα πολύ υλικό που μου έδωσε απλόχερα η Έλντα από το προσωπικό της αρχείο, βιβλία που μου σύστησε ή βρήκα μόνη μου, σχετικές ιστοσελίδες. Είδα τρία - τέσσερα πολύ δυνατά ντοκυμαντέρ  και πήγαμε με την Έλντα σε μία ομιλία που οργάνωσε η Γαία με την Clare Loprinzi - μια παραδοσιακή Χαβανέζα μαία με τεράστια εμπειρία στους τοκετούς στο σπίτι. Δεν χόρταινα να ρουφάω πληροφορίες  σχετικές με τον φυσικό τοκετό κι έμενα με ανοιχτό το στόμα κάθε φορά που συνειδητοποιούσα πόσο μακριά είναι η (δυτική) κουλτούρα μας από αυτόν. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη διάλεξη της Clare Loprinzi γύρισε ο Μύρωνας και μου είπε "Καταλαβαίνεις τι γίνεται  τώρα;; κάποιος μας κάνει σεμινάριο για το τι είναι φυσικό!!! Μα είναι δυνατόν;;". Κι όμως είναι...
  • Μίλησα με φίλους και γνωστούς που γνώριζαν και ήξερα ότι θα υποστηρίξουν μία τέτοια επιλογή. Είχα ανάγκη να βρεθώ με ανθρώπους που σκέφτονταν με τον ίδιο τρόπο για να πάρω θάρρος. Τότε είχα επίσης πολύ  ανάγκη να μιλήσω και με ζευγάρια που είχαν γεννήσει φυσικά σε κάποιο κέντρο ή στο σπίτι αλλά πέρα από την Ελευθερία και τον Νίκο δεν είχα γνωρίσει κανέναν, για αυτό και διάβαζα μαρτυρίες όπου τις έβρισκα. Το ζητούμενο ήταν πάντα η έμπνευση, η απόδειξη ότι ναι γίνεται να γεννήσεις "μέσα στη χαρά", το' χουν κάνει και άλλοι πολλοί πριν από μένα...
  • Δεν μίλησα με όλους τους υπόλοιπους που υποψιαζόμουν ότι θα αντιδρούσαν τελείως αρνητικά όπως και συνέβαινε συνήθως τις λίγες φορές που το προσπάθησα. Αυτό φυσικά δεν είναι κάτι που συστήνω σε κανέναν.  Ήταν προσωπική μου ανάγκη να προστατεύσω την επιλογή/πρόθεσή μου, ίσως γιατί δεν αισθανόμουν αρκετά δυνατή και ένοιωθα ότι θα έπρεπε να αμύνομαι για αυτήν. Εδώ βέβαια οφείλω να ομολογήσω ότι μια δυο φορές εξεπλάγην με το πόσο ανοιχτοί και υποστηρικτικοί ήταν κάποιοι φίλοι οι οποίοι πίστευα ότι "δεν θα το είχαν" - προκαταλήψεις...
  • Γενικά προσπάθησα να κρατήσω το μυαλό και την καρδιά μου ανοιχτά, να αποφύγω τον φόβο και τις αμφιβολίες και να συγκεντρωθώ στη χαρά. Δεν ήταν πάντα εύκολο. Κάποιες φορές τα κατάφερνα, κάποιες όχι αλλά πάντα προσπαθούσα...
Φυσικά τίποτα από όλα αυτά δεν θα είχε αποτέλεσμα αν δεν ήταν δίπλα μου σε κάθε βήμα ο Μύρωνας να ακούει (αντικρούει) τις αμφιβολίες μου, να συζητάμε με τις ώρες, να προετοιμάζεται κι αυτός για τον δικό του ρόλο (που ήταν πραγματικά ανεκτίμητος - θα τα πούμε και αυτά σιγά σιγά).

Στην πραγματικότητα βέβαια τίποτα από όλα αυτά δεν θα μπορούσε να με προετοιμάσει απόλυτα για αυτό που με περίμενε. Αυτή ήταν και η μαγεία...